تناسب فرم و رنگ در طراحی

برای بهتر شدن و تاثیرگذاری بیشتر در خصوص طراحی و به‌کار بردن رنگ در طراحی لازم است با رابطه‌ی شکل‌ها، فرم‌ و رنگ‌ها با ببیشتر آشنا شویم و ارزش‌های آن‌ها که هم حسی و هم ذهنی هستند بشناسیم.
فرم و رنگ، مفهوم و بیان یکدیگر را تقویت می‌کنند. در ادامه خصوصیات و ویژگی‌های سه شکل اصلی مربع، مثلث و دایره را با سه رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی بررسی تطبیقی انجام خواهیم داد.

مربع

رابطه فرم و رنگ در مربع این‌گونه است که دو جوهر اصلی فرم، یعنی دو خط افقی و دو خط عمودی، همدیگر را قطع می‌کنند و طول و عرض آن برابر است. مربع نماد مادیت است. سنگینی و سختی فراوانی دارد. در خط هیروگلیف مصری، برای نمایش زمین به‌کار برده ‌شده و دارای تمام خصوصیات مادی زمین است. سابقه‌ی تاریخی این شکل را به یونانی‌ها نسبت می‌دهند. مربع دارای خصوصیاتی است که می‌توان آن را با رنگ قرمز موافق دانست. وزن و تاریکی قرمز با زیبایی و سختی مربع برابری می‌کند. (رنگ ایتن)

مثلث

با تقاطع سه خط مورب به‌وجود می‌آید. مفهوم جنگ‌جویی و حمله و تعرض را می‌رساند و با رنگ زرد برابر و هم خاصیت است. مشتقات مثلث، لوزی و ذوزنقه و شکل زیگزاگ هستند که وزن و سنگینی خاصی دارند و می‌توانند نماد اندیشه و تفکر باشند و روشنی آن‌ها به اندازه‌ی رنگ زرد است.

دایره

حرکتی پایدار و دورانی روی سطح است. دیدن دایره به انسان حالت سستی می‌دهد، در حالی‌که مربع احساس شدت و خشونت را به‌وجود می‌آورد. دایره با حرکت نرم و صافی که دارد، نماد روح و روان است. چینی‌های قدیم دایره را برای نشان معابد و مربع را برای نمایش کاخ‌های شاهان به‌کار می‌بردند. دایره نماد خورشید در نجوم است که نقطه‌هایی را در وسط آن قرار می‌دادند. شکل‌های منحنی، بیضی، تخم‌مرغی و امواج شکل‌های شلجمی دارایکارکتر دایره هستند. رنگی که با دایره و خصوصیات آن بابری می‌کند، آبی صاف و شفاف است. رنگ آبی ایجاد آرامش می‌کند و مانند دایره عمق و فضای معنوی دارد.

به طور خلاصه می‌توان گفت: مربع، سکون و آرامش را نشان می‌دهد؛ مثلث اندیشه، فکر و حرکت؛ و دایره، مفهوم روح و روان و ابدیت را شان می‌دهد. (رنگ ایتن)

اگر بخواهیم رابطه فرم و رنگ در رنگ‌های درجه دوم را نظر بگیریم برای ذوزنقه رنگ نارنجی، سبز مثلثی که دارای اضلاع منحنی است و برای بنفش شکل بیضی ناقص مناسب است.