به زواید حروف، جزئیاتِ ساختاری، و شاخکهای تزئینی کوچک در انتهای برخی از حروف و علائم را در لاتین Serif میگویند و سنزسریف (به انگلیسی: Sans-serif) به گروهی از تایپفیسها گفته میشود که سریف ندارند
معنای لغوی
پیشوند sanz در فرانسوی به معنای بدونِ است. قلمهای سنزسریف معمولا نسبت به قلمهای سریف هماندازهٔ خودشان کمی بزرگتر به نظر میرسند و پهنای بیشتری اشغال میکنند. دانستن این نکات به استفاده و کاربرد حروف لاتین در طراحی شما کمک میکند و باعث هماهنگی بیشتر نوشتار لاتین در همنشینی فونتهای فارسی در طراحی شما میشود.
یک متن می تواند کل نگاه و تاثیر یک لوگو را تغییر دهد و همچنین تن و شخصیت نام تجاری را تنظیم کند. زمانی که تصمیم به طراحی فونت جدیدی گرفته میشود اولین نکته انتخاب فونت بر اساس serif و بدون serif است.
تفاوت فونتهای serif و sans-serif
فونتهایی چون Times New Roman از گروه فونتهای Serif هستند. و آن دسته از فونتها (مثل Arial) که این تزئینات و زواید را ندارند Sans-Serif (یعنی بدون شاخک) مینامند. / در تصویر زیر، تفاوت فونتهای سریف و سانز سریف مشخص شده است. در واقع میتوان گفت یک serif یک فونت با جزئیات ساختاری است که ناشی از نوعی شخصیت است در حالی که یک فونت بدون سریف فاقد جزئیات ساختاری و با پایانی آزاد است.
خواندن کتابها و مجلات با فونت های serif آسان تر از فونتهای Sans-Serif است، به همین دلیل فونتهای چاپی را معمولا سریف یا سرکشدار انتخاب میکنند.
و فونتهای Sans-Serif در وب (یعنی دنیای مجازی)،کاربرد خیلی بیشتری دارند.
از نمونه فونتهای سریف و سانز سریف میتوان به معرفی فونتهای زیر پرداخت:
Garalde
(Garalde (Old Style قرنها پیش توسط استادان قلمی مثل کلود گاراموند (Claude Garamond) فرانسوی و آلدوس مانوتیوس (Aldus Manutius) ونیزی طراحی شد.
این نوع فونتها دارای سریفهای گرد بوده و تضاد ضخامت در نقاط مختلف خط کم است. حروف باز، مدور و خوانا هستند. معمولا در نواحی مدور ضخامت حروف افزایش پیدا میکند و زاویه بین خط افق و خط زاویه قلم نسبت به فونتهای Humanist تندی کمتری دارد. این نوع فونتها اگر بر روی زمینهی سفید با رنگ سیاه چاپ شوند جلوه زیبایی دارند.
از نمونههای این گروه فونتهای Bembo ،Garamond ،Plantin ،Calson و Sabon هستند.
Lineal
اگرچه اولین فونت سنسسریف (sans serif) در سال ۱۸۱۶ بوجود آمد، اما ۱۰۰ سال طول کشید تا استفاده از فونتهای سنسسریف رایج شود. در سال ۱۹۲۰، در دورانی که شعار «کمتر، بیشتر است» (Less is More) بشدت ورد زبانها مینیمالیستها بود ـ مخصوصا در مدرسه طراحی آلمانی Bauhaus ـ فونتهای سنسسریف مورد استقبال طراحان مینیمالیست قرار گرفت. از همین نمونه میتوان به فونت هلوتیکا نیز اشاره کرد. این قلمها با ویژگی ظاهری تمیز و ساده که یکنواختی ضخامت در تمام نقاط حروف را داشت ارائه میشد و چون قابلیت استفاده از ضخامتهای گوناگون را داشت در نتیجه باعث محبوبیت در بین همه اقشار را داشتند.
Lineal از فونتهای سنس سریف با ظاهری ساده است که افزایش و کاهش ضخامت در این خطوط قابلیت این را دارد که تا حد امکان ضخیم یا نازک نوشته شود یا حروف آن عریض و یا جمع شوند. استفاده از این فرم برای تیترها و نوشتههای بزرگ جذاب است اما برای متنهای طولانی و نسخهی چاپی توصیه نمیشود.
فونت Lineal رو به ۳ دسته تقسیم میکنند:
- Gerotesque و Neo-Grotesque: برای نمونه Franklin Gothic ،Helvetica ،Arial ،Swiss و Univers از این جمله هستند.
- Geometric: فونتهای Century Gothic ،Avant Garde و Futura در این گروه قرار میگیرند.
- Humanist: که دارای برخی خصوصیات سریف را هم شامل میشوند و بعنوان نمونه میتوان به فونتهای: Gill Sans ،Optima ،Frutiger ،Shannon و Myriad اشاره کرد.